
Phát triển chương trình đào tạo (Phần 1)
I. Giới thiệu và Tổng quan
Giai đoạn này tiếp tục phát triển giai đoạn Phân tích và thiết kế thành một gói học tập hoàn chỉnh. Giai đoạn phát triển có thể lồng một phần vào giai đoạn Thiết kế trước đó. Ở giai đoạn này, các tài liệu hay bài giảng có thể cần sử dụng đến các hệ thống hỗ trợ khác như công nghệ. Vì vậy, người thiết kế chương trình có thể bao quát hết được các nội dung mà cần kết hợp với các bộ phận khác để tạo ra một gói học tập đầy đủ. Đối với các tổ chức nhỏ, việc có thể đảm bảo “đi qua” được hết các hoạt động này cũng là một khó khăn lớn cho không chỉ người làm L&D mà còn cho cả tổ chức.
Tương tự giai đoạn thiết kế, giai đoạn phát triển cần xây dựng theo mô hình lập kế hoạch ngược. Các bạn có thể tham khảo mô hình dưới đây:
Lập kế hoạch ngược trong giai đoạn Phát triển
Giai đoạn này, có thể kể đến sáu giai đoạn chính.
- Liệt kê các hoạt động của người học
- Lựa chọn hệ thống phân phối
- Xem lại tài liệu hiện có
- Phát triển hướng dẫn
- Tổng hợp
- Xác thực Hướng dẫn
Khái quát với các giai đoạn trước chúng ta có thể hình dung một bức tranh như sau:
II. Liệt kê các hoạt động của người học
Phát triển hoạt động
Để tìm ra các hoạt động phù hợp, chúng ta có thể sử dụng các câu hỏi nếu/thì.
- Mục tiêu: Để đạt được mục tiêu … thì nhân viên sẽ cần phải thực hiện theo cách này…
- Nếu chúng ta muốn họ thực hiện như vậy, thì họ cần học những kỹ năng là…
- Nếu chúng tôi muốn họ học những kỹ năng trên, thì họ cần biết thông tin, kiến thức như sau:…
- Nếu chúng ta muốn họ có những kỹ năng và kiến thức này, thì họ cần thực hành những hoạt động sau:…
Chúng ta cần làm rõ và đưa vào câu thứ tư trong loạt các câu hỏi trên để đánh giá đúng các yêu cầu với người học. Ngoài ra, ta cũng có thể thấy được sự cần thiết của việc thực hành để tạo ra kỹ năng cần thiết. Việc học tập thường cung cấp kiến thức nhưng nếu mong muốn người học có kỹ năng, chúng ta phải cho họ thời gian và cơ hội luyện tập.
Mở rộng các hoạt động ra ngoài phạm vi trong lớp học
Ngoài những hoạt động trong phạm vi lớp học, chúng ta cũng cần cân nhắc các hoạt động khác để bổ trợ. Dưới đây là một số gợi ý:
- Giai đoạn tiền lớp học: Họ cần học gì trước khi đến lớp?
- Tạo Nền tảng học tập sẽ hỗ trợ quá trình học tập, thay vì chỉ tổ chức hoạt động một lần.
- Tạo hệ thống, công cụ có thể thay thế đào tạo hoặc giảm thời gian đào tạo của người học xuống mức tối thiểu.
- Áp dụng vào công việc: Họ cần những gì để khi học xong để đảm bảo họ có thể thực hiện (ví dụ: quản lý hỗ trợ trong phân công công việc cũng như hướng dẫn, phản hồi).
Lựa chọn hoạt động
Khi lựa chọn các hoạt động để giúp người học thể hiện được các kỹ năng trong công việc, chúng ta có thể sử dụng Thang tư duy của Bloom.
Chúng ta có thể liên kết các hoạt động này với từng cấp bậc tư duy như sau:
Thể loại Nhận thức |
Hoạt động hỗ trợ |
Sáng tạo (xây dựng sản phẩm, quy trình…để đạt được kết quả) | OJT (hướng dẫn), thực hiện, học qua trải nghiệm. |
Đánh giá (đưa ra ý kiến, đề xuất dựa trên góc nhìn đa chiều) | OJT (hướng dẫn), xây dựng biểu đồ (ma trận, dòng chảy công việc), kịch bản phân nhánh, nghiên cứu casestudy, học qua các trường hợp thất bại… |
Phân tích (phân tích các khía cạnh của đối tượng) | OJT (hướng dẫn), xây dựng biểu đồ (ma trận, dòng chảy công việc), kịch bản phân nhánh, thảo luận (tương tác trực tiếp và/hoặc online), nghiên cứu dữ liệu … |
Áp dụng (suy nghĩ cách áp dụng vào thực tế) | Thuyết trình, OJT, viết kịch bản, sắp xếp các yếu tố của một quy trình… |
Hiểu (tìm hiểu kiến thức bằng cách hiểu quy trình, khái niệm, hướng dẫn. tài liệu…) | Ghép nối, hướng dẫn, đặt câu hỏi, đọc, thảo luận (tương tác trực tiếp và/hoặc online) … |
Nhớ (gợi nhớ các thông tin cần thiết) | Bản hướng dẫn, học online… (cả hai ví dụ này cung cấp tài liệu để người học có được thông tin thay vì ghi nhớ thông tin), đặt câu hỏi, trò chơi ghép hình, thẻ học, podcast, đọc… |
Lưu ý: bạn có thể phối hợp nhiều cách thức để đạt được hiệu quả ở các cấp độ khác nhau.
III. Chọn hệ thống phân phối
Minh họa các phương tiện hỗ trợ việc cung cấp các khóa học
Trong bước này, chúng ta lựa chọn nền tảng nhằm cung cấp nội dung khóa học. Và đôi khi chúng ta cần sử dụng nhiều hơn một nền tảng để phân phối hết các phần của một khóa học như như văn bản, sơ đồ, âm thanh và/hoặc video. Ngoài ra, có những hoạt động có thể yêu cầu người học phải tương tác trực tiếp thông qua lớp học offline. Sự phối hợp này là hình thức Blended Learning – một phương thức mang tính xu hướng cũng như phù hợp với thực tế của người học và doanh nghiệp trong bối cảnh ngày nay.
Chúng ta không nhất định là phải chọn những nền tảng mới hay đắt tiền mà nên chọn phương tiện phù hợp nhất. Hãy cân nhắc các điểm:
- Đưa ra các hướng dẫn: người học cần biết và chuẩn bị những điều gì, nền tảng gì trước.
- Đặc điểm phương tiện: Phương tiện tốt nhất cho loại hướng dẫn này là gì? Nếu chúng ta cần sản phẩm thì chúng ta có đáp ứng khả năng để thực hiện không? (ví dụ như podcast…hay yêu cầu livestream) …
- Thời gian: Các mốc thời gian quan trọng là gì? Khi nào và bao nhiêu người học cần được đào tạo? Có xảy ra việc học song song nhiều nhóm trong một thời điểm không?…
Người viết: 3B
Biên tập: Thuỳ Dương